Zaproszenie do partycypacji w konsultacjach w zakresie przygotowania projektu
Na Szlaku Kultury Wołoskiej

Stowarzyszenie „Pro Carpathia” i Partnerzy:

• Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
• Gmina Ochotnica Dolna
• Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
• Stowarzyszenie Civitas Nostra
• Województwo Małopolskie
• Województwo Podkarpackie
• Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER
• Obec Dolná Tižina
• Obec Lysica
• MAS Terchovská dolina
• Obec Oravska Polhora
• Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK
• Klub slovenských turistov

zaprasza do konsultacji projektu. Będziemy zobowiązani za wszelkie uwagi, sugestie, które pomogą nam przygotować lepszy projekt, odpowiadający potrzebom mieszkańców pogranicza polsko-słowackiego oraz osób odwiedzających te tereny.

Szlak Kultury Wołoskiej to kompleksowe przedsięwzięcie o charakterze turystycznym dla całego regionu Karpat.

Szlak Kultury Wołoskiej (obejmujący m.in. województwo podkarpackie, małopolskie, śląskie w Polsce i kraj żyliński i preszowski na Słowacji) to odtwarzane obecnie ślady działalności pasterskiej Wołochów na obszarze Karpat, na pograniczu polsko-słowackim, gdzie przez setki lat wypas owiec był decydującym czynnikiem gospodarki człowieka. Pasterstwo miało dominujący wpływ na kształtowanie się kultury materialnej i duchowej ludności tu osiadłej. Dziś pamięć o tym bardzo szybko ginie, co prowadzi do zaniku wspólnej tożsamości regionalnej pogranicza. Szlak Kultury Wołoskiej niesie przesłanie o wspólnocie kulturowej ludności Karpat i Bałkanów. Ma szczególną rolę kształtując postawę otwartości, buduje wzajemne kontakty, wymianę wiedzy i doświadczeń. Szlak Kultury Wołoskiej jest świadectwem jedności górali, otwartym dla wszystkich, którzy są zainteresowani kulturą i przyrodą pogranicza.

PODSTAWOWE INFORMACJE

PRIORYTET, CEL SZCZEGÓŁOWY W PROGRAMIE
Program Interreg Polska – Słowacja 2021-2027: 
Priorytet 3. Twórcze i atrakcyjne turystycznie Pogranicze, cel szczegółowy 1. Wzmacnianie roli kultury i zrównoważonej turystyki w rozwoju gospodarczym, włączeniu społecznym i innowacjach społecznych: https://pl.plsk.eu/-/ogloszenie-o-naborze-wnioskow-o-dofinansowanie-turystyka

TYTUŁ PROJEKTU
Na Szlaku Kultury Wołoskiej 

CEL GŁÓWNY PROJEKTU
Rozwój zintegrowanego produktu turystycznego związanego z kulturą wołoską w polskiej i słowackiej części Karpat

PARTNERZY PROJEKTU

• Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
• Gmina Ochotnica Dolna
• Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
• Stowarzyszenie Civitas Nostra
• Województwo Małopolskie
• Województwo Podkarpackie
• Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER
• Obec Dolná Tižina
• Obec Lysica
• MAS Terchovská dolina
• Obec Oravska Polhora
• Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK
• Klub slovenských turistov

NAJWAŻNIEJSZE ZADANIA Z KRÓTKĄ INFORMACJĄ (W SZCZEGÓLNOŚCI DOT. INFRASTRUKTURY)

           1. Rozwój infrastruktury Szlaku Kultury Wołoskiej, m.in.:

• Wykonanie muralu nawiązującego do dziedzictwa regionu objętego projektem
• Utworzenie przestrzeni kreatywno-warsztatowej w Ochotnicy
• Wykonanie stoisk regionalnych w Ludźmierzu
• Stworzenie wystaw kultury wołoskiej (m. in. w Muzeum Budownictwa Ludowego)
• Budowa przystanku Hańczowa (zespołu połączonych altan, tworzących przestrzeń dla działań artystycznych i prezentacyjnych)
• Dokończenie koliby pod Borovą
• Budowa plenerowego terenu edukacyjnego pod Borovą
• Budowa ekspozycji przestrzeni pasterskiej/kulturowej na starym klepisku we wsi Łysica/
• Rekonstrukcja letniej schronienia pasterskiego w miejscowości „Staníkove Zlieny
• Budowa wiat i tablic
• Doposażenie wybranych obiektów na Szlaku Kultury Wołoskiej
• Przebudowa istniejącej ścieżki edukacyjnej „Hviezdoslavova alej” o długości 2,1 km
• Renowacja 3 wiat pasterskich/ turystycznych na ścieżce przyrodniczej Slaná voda – Babia hora
• Odnowienie wybranych szlaków turystyki pieszej w Beskidach i Pieninach oraz w Parku Poloniny o stanowiących uzupełnienie sieci komunikacyjnej pomiędzy punktami i obszarami związanymi z kulturą wołoską
• Aplikacja mobilna na systemy Android i iOS
• Mobilne centra informacyjne
  
  2. Kultura Karpat znana i nieznana
• Identyfikacja znanych i nieznanych osobistości pogranicza polsko-słowackiego,
• Przeprowadzenie badań dotyczących kultury wołoskiej
• Organizacja konferencji, szkoleń i warsztatów,
• Wydanie publikacji poświęconych dziedzictwu karpackiemu,
• Zintegrowana promocja dziedzictwa przyrodniczo-kulturowego – kampania promocyjno-edukacyjna

  3. Zwyczaje i tradycje Karpat

• Organizacja festiwali karpackich i koncertów
• Powrót tradycji – organizacja cyklu warsztatów rzemieślniczych
• Organizacja cyklu wydarzeń pasterskich: mieszanie owiec i redyki

  4. Włączenie społeczności lokalnej w proces zarządzania dziedzictwem kulturowym – wdrożenie nowego europejskiego Bauhausu

• Działania edukacyjne
• Stworzenie bazy danych i ogólnodostępnej wiedzy o budownictwie regionalnym, twórcach, rękodzielnikach

INTERESARIUSZE, CZYLI DLA KOGO JEST PROJEKT

• osoby odwiedzające region
• touroperatorzy,
• gestorzy obiektów turystycznych,
• przewodnicy oprowadzający turystów po regionie,
• organizacje działające na rzecz dziedzictwa kulturowego, lokalni liderzy, organizatorzy wydarzeń kulturalnych,
• społeczności lokalne obszaru objętego projektem: osoby dorosłe oraz dzieci i młodzież,

OBSZAR REALIZACJI PROJEKTU:
Obszar wdrażania Programu:

                                 https://pl.plsk.eu/o-programie 

SZACUNKOWY BUDŻET:
ok. 4 mln EUR

PLANOWANY TERMIN REALIZACJI PROJEKTU:
1/10/2025-30/09/2027

TERMIN NA ZGŁASZANIE UWAG/PYTAŃ/SUGESTII

Na Państwa uwagi czekamy do: 3/01/2025

Będziemy szczególnie zainteresowani Państwa opiniami na temat:
1) realizacji działań miękkich pozwalających na popularyzację idei Szlaku i dziedzictwa wołoskiego,
2) Miejsc szczególnie cennych/interesujących związanych z dziedzictwem wołoskim, które należy objąć projektem,
3) Rozpoznawalności Szlaku.

KONTAKT W SPRAWIE PARTYCYPACJI

Agnieszka Pieniążek
agnieszka@procarpathia.pl
Tel: + 48 17 850 01 81
Stowarzyszenie „Pro Carpathia”
Rynek 16/1, 35-064 Rzeszów, Polska

Mgr. Peter Madigár
madigar@mas-td.sk
+421 415 532 637
+421 917978 756
Miestna akčná skupina Terchovská dolina
Námestie sv. Floriána 1002, 01303 Varín, Słowacja

Ankieta online – https://forms.gle/rAxDDKtK1a2V1bR7A

Výzva na účasť na konzultáciách o príprave projektu
Na trase valašskej kultúry

Stowarzyszenie „Pro Carpathia” a partneri:
1) Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
2) Gmina Ochotnica Dolna
3) Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
4) Stowarzyszenie Civitas Nostra
5) Województwo Małopolskie
6) Województwo Podkarpackie
7) Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER
8) Obec Dolná Tižina
9) Obec Lysica
10) MAS Terchovská dolina
11) Obec Oravska Polhora
12) Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK
13) Klub slovenských turistov

Pozývame vás na konzultáciu projektu. Budeme vďační za akékoľvek pripomienky, návrhy, ktoré nám pomôžu pripraviť lepší projekt, zodpovedajúci potrebám obyvateľov poľsko-slovenského pohraničia a návštevníkov tejto oblasti.

Trasa valašskej kultúry je komplexný turistický projekt pre celý karpatský región.

Trasa valašskej kultúry (pokrývajúca okrem iného Podkarpatské, Malopoľské a Sliezske vojvodstvo v Poľsku a Žilinský a Prešovský kraj na Slovensku) predstavuje v súčasnosti rekonštruované stopy po pastierskej činnosti Valachov v Karpatoch na poľsko-slovenskom pohraničí, kde pasenie oviec bolo po stáročia rozhodujúcim faktorom ľudského hospodárstva. Pastierstvo malo dominantný vplyv na formovanie materiálnej a duchovnej kultúry tu usadených ľudí. Dnes sa spomienka naň rýchlo vytráca, čo vedie k zániku spoločnej regionálnej identity pohraničia. Trasa valašskej kultúry nesie posolstvo o kultúrnej spolupatričnosti ľudí Karpát a Balkánu. Má osobitnú úlohu pri formovaní postoja otvorenosti, budovaní vzájomných kontaktov, výmene poznatkov a skúseností. Trasa valašskej kultúry je svedectvom o jednote horalov, otvorená pre všetkých, ktorí sa zaujímajú o kultúru a prírodu pohraničia.

ZÁKLADNÉ INFORMÁCIE

PRIORITA PROGRAMU, ŠPECIFICKÝ CIEĽ

Program Interreg Poľsko – Slovensko 2021 – 2027
priorita 3. Tvorivé a turisticky atraktívne pohraničie, špecifický cieľ 1. Posilnenie úlohy kultúry a udržateľného cestovného ruchu v oblasti hospodárskeho rozvoja, sociálneho začlenenia a sociálnej inovácie:  https://sk.plsk.eu/-/oznamenie-o-vyhlaseni-vyzvy-na-predkladanie-ziadosti-o-prispevok-cestovny-ru-1

NÁZOV PROJEKTU
Na Trase Valašskej Kultúry 

HLAVNÝ CIEĽ PROJEKTU
Rozvoj integrovaného turistického produktu súvisiaceho s valašskou kultúrou v poľskej a slovenskej časti Karpát

PARTNERI PROJEKTU

• Małopolskie Centrum Kultury SOKÓŁ w Nowym Sączu
• Gmina Ochotnica Dolna
• Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku
• Stowarzyszenie Civitas Nostra
• Województwo Małopolskie
• Województwo Podkarpackie
• Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER
• Obec Dolná Tižina
• Obec Lysica
• MAS Terchovská dolina
• Obec Oravska Polhora
• Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK
• Klub slovenských turistov

KĽÚČOVÉ ÚLOHY SO STRUČNÝMI INFORMÁCIAMI (NAJMÄ O INFRAŠTRUKTÚRE)
1) Rozvoj infraštruktúry Trasa Valašskej Kultúry, okrem iného:

• Vytvorenie nástennej maľby týkajúcej s dedičstvom oblasti projektu
• Vytvorenie kreatívneho a dielenského priestoru v Ochotnici
• Výstavba regionálnych stánkov v Ludźmieri
• Vytvorenie expozície valašskej kultúry (napr. v Múzeu ľudovej architektúry)
• Výstavba zastávky Hanczowa (komplex vzájomne prepojených altánkov, ktoré vytvárajú priestor pre umelecké a prezentačné aktivity)
• Dobudovanie koliby pod Borovou
• Vybudovanie exteriérovej vzdelávacej plochy pod Borovou
• Vybudovanie expozície pastierstva/kultúrneho priestoru v starom humne v obci Lysica
• Znovuvybudovanie pastierskeho letého sídla v lokalite „Staníkove Zlieny”
• Výstavba prístreškov a tabúľ
• Dodatočná montáž vybraných objektov na Valašskej kultúrnej trase
• Rekonštrukcia existujúceho náučného chodníka „Hviezdoslavova alej“ s dĺžkou 2,1 km
• Obnova 3 ks pastierskych / turistických prístreškov na náučnom chodníku Slaná voda – Babia hora
• Obnova vybraných turistických trás v Beskydách, Pieninách a v parku Poloniny s cieľom doplniť komunikačnú sieť medzi bodmi a oblasťami spojenými s valašskou kultúrou
• Mobilná aplikácia pre Android a iOS
• Mobilné informačné centrá

2) Známa a neznáma kultúra Karpát

• Identifikácia známych a neznámych osobností poľsko-slovenského pohraničia,
• Realizácia výskumu valašskej kultúry
• Organizovanie konferencií, školení a seminárov
• Vydávanie publikácií venovaných karpatskému dedičstvu,
• Integrovaná propagácia prírodného a kultúrneho dedičstva – propagačná a vzdelávacia kampaň

3) Karpatské zvyky a tradície

• Organizovanie karpatských festivalov a koncertov
• Návrat tradícií – organizácia série remeselných dielní
• Organizácia cyklu pastierskych podujatí: miešanie oviec a redikov(jasné a jesenné)

4) Zapojenie miestnej komunity do procesu správy kultúrneho dedičstva – realizácia nového európskeho Bauhausu

• Vzdelávacie aktivity
• Vytvorenie databázy a informovanosti verejnosti o regionálnej architektúre, umelcoch, remeselníkoch

ZAINTERESOVANÉ STRANY, T. J. PRE KOHO JE PROJEKT URČENÝ

• návštevníkov regiónu
• cestovné kancelárie
• správcovia turistických zariadení
• sprievodcov, ktorí sprevádzajú turistov po regióne,
• organizácie zaoberajúce sa kultúrnym dedičstvom, miestni predstavitelia, organizátori kultúrnych podujatí,
• miestne komunity v oblasti projektu: dospelí a deti a mládež,

OBLASŤ REALIZÁCIE PROJEKTU:
Oblasť realizácie programu:

https://sk.plsk.eu/informacia-o-programe

ODHADOVANÝ ROZPOČET:
cca. 4 milióny EUR

PLÁNOVANÝ DÁTUM REALIZÁCIE PROJEKTU:
1/10/2025-30/09/2027

TERMÍN NA PREDKLADANIE PRIPOMIENOK/OTÁZOK/NÁVRHOV

Vaše pripomienky očakávame do: 3/01/2025

Osobitne nás bude zaujímať vaša spätná väzba na:
1) Realizácia mäkkých aktivít na popularizáciu myšlienky trasy a valašského dedičstva,
2) Miesta osobitnej hodnoty/záujmu súvisiaceho s valašským dedičstvom, ktoré by mali byť zahrnuté do projektu,
3) Rozpoznávanie trasy.

Prieskum online: https://forms.gle/V3vqmAoxu3CVBcdVA

KONTAKT NA ÚČASŤ
Agnieszka Pieniążek
agnieszka@procarpathia.pl
Tel: + 48 17 850 01 81
Stowarzyszenie „Pro Carpathia”
Rynek 16/1, 35-064 Rzeszów, Poľsko

Mgr. Peter Madigár
madigar@mas-td.sk
+421 415 532 637
+421 917978 756
Miestna akčná skupina Terchovská dolina
Námestie sv. Floriána 1002, 01303 Varín, Slovensko

Miestna akčná skupina Terchovská dolina
Námestie sv. Floriána 1002
01303 Varín, Slovensko

Viac informácií:  https://procarpathia.pl/projekty/konsultacje-szlak-kultury-woloskiej/zaproszenie-do-konsultacji